Në Gjykatën Themelore në Mitrovicë është shtyrë seanca fillestare lidhur me aktakuzën ndaj deputetit të Listës Serbe, Sllavko Simiq, dhe Urosh Vuksanoviq, të cilët akuzohen se nxitën protestuesit që të sulmonin gazetarët shqiptarë gjatë tensioneve në Leposaviq, më 16 qershor të vitit 2023.

Vendimi për shtyrje u morr pas ankesave të avokatëve të të akuzuarve, të cilët pretenduan se njëri nga klientët nuk ka pranuar fare shkresat nga prokurori, ndërsa tjetri i ka pranuar ato vetëm pjesërisht.

Simiq akuzohet për veprën “pjesëmarrje në turmë që kryen vepër penale dhe huliganizëm”. Ai dyshohet se më 16 qershor 2023 ka marrë pjesë në protestat kundër vizitës të ministrit të Administrimit të Pushtetit Lokal, Elbert Krasniqi në Leposaviq, kur protestuesit kanë hedhur shok bomba në drejtim të veturës zyrtare dhe më pas ka urdhëruar turmën të sulmojnë gazetarët.

Gjatë këtij sulmi, me shok bomba, mjetet të forta dhe përdorim të forcës fizike, dy gazetarë pësuan lëndime të rënda trupore.

Kurse i pandehuri i dytë, Urosh Vuksanoviq, akuzohet për përfshirje të drejtpërdrejtë në përdorimin e forcës ndaj gazetarëve të Kosovës.

Pas seancës, nënkryetari i Listës Serbe, Slavko Simiq u tha mediave se është i pafajshëm pasi nuk ka lidhje me rastin e sulmit ndaj gazetarëve në Leposaviq.  

“Nuk kam absolutisht asnjë lidhje me këtë incident dhe atëherë jam deklaruar publikisht dhe e kam dënuar atë sulm. Dhe natyrisht, edhe sot, para kësaj gjykate themelore këtu në Mitrovicë, publikisht deklarohem dhe e dënoj ashpër sulmin ndaj gazetarëve dhe ekipeve të gazetarëve”, tha Simiq.

Mbajtja e seancës  fillestare u caktua për 9 tetor në ora 13:30.

James Rubin në ditën e dytë në bankën e dëshmitarëve foli për përshtypjen fillestare të Shteteve të Bashkuara për Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës, pati kritika ndaj vetë gjykatës si dhe foli për raportet e Kombeve të Bashkuara lidhur me situatën në Kosovë.

Ai fillimisht tha se SHBA-ja fillimisht e përshkruante UÇK-në si organizatë me aktivitete terroriste, duke shtuar se “ne, natyrisht, me gjithë dëshirën që kishim të ishim në anën e engjëjve, nuk donim të mbështesnim njerëz që zhvillonin aktivitete terroriste”.

“Ky qëndrim ndryshoi, sidomos pasi UÇK-ja u pajtua me Marrëveshjen e Rambujesë”, u shpreh ai.

Rubin e cilësoi të padrejtë mbajtjen në paraburgim për pesë vjet të të akuzuarve, duke kujtuar se ata u dorëzuan vullnetarisht.

“Janë dorëzuar vullnetarisht dhe kanë bashkëpunuar me Prokurorinë, s’e kuptoj pse kanë qëndruar kaq gjatë në burg, kjo më shqetëson”, tha Rubin.

Sipas tij, nuk kishte kontroll dhe komandë efektive në UÇK.

Rubin tregoi detaje të një bisede telefonike mes Hashim Thaçit dhe presidentit të atëhershëm amerikan, Bill Clinton, në qershor 1999, dhe se si Thaçi ishte zotuar se do t’i respektonte pakicat ndonëse populli i tij ishte keqtrajtuar për vite të tera.

“Unë kam dëgjuar nga Sandy Berger, këshilltari për siguri i presidentit Clinton, sepse unë nuk kam folur drejtpërdrejt me presidentin. Ai i kishte thënë presidentit Clinton se, pavarësisht dhunës që kishin pësuar, nuk do të kundërpërgjigjeshin”, dëshmoi Rubin.

Gjithashtu, sipas Rubinit, ishte “e qartë” se Thaçi kishte “eprorë diku nga të cilët duhej të merrte miratimin”.

Duke folur për organet e OKB-së, Rubin tha se ato shpesh s’e përshkruanin mirë situatën në Kosovë. Ai u pyet për një raport të kësaj organizate të vitit 1998 ku flitej për gjoja rrëmbimin e civilëve serbë, shqiptarë dhe romë, dhe të oficerëve të policisë serbe, nga njerëz që besohej se i përkisnin UÇK-së, Rubin tha se hezitoi t’i besonte raportit.

“Kam lexuar një raport të OKB-së për Kosovën, por kam qenë shumë skeptik për atë raport, sepse, organet e OKB-së nuk e kanë përshkruar shumë mirë situatën shumë shpesh”, u shpreh Rubin.

| Radio Evropa e Lirë

Kritikat e Rubinit për Specialen

James Rubin tregoi arsyet pse ai ka refuzuar të jetë dëshmitar i Prokurorisë në rastin gjyqësor ndaj Hashim Thaçit dhe të tjerëve, duke thënë se kjo ka të bëjë me pikëpamjet e tij për Gjykatën Speciale.

Ai e quajti të padrejtë mbajtjen për pesë vjet në paraburgim të të akuzuarve, të cilët, sipas tij, u dorëzuan vullnetarisht.

“Janë dorëzuar vullnetarisht dhe kanë bashkëpunuar me Prokurorinë, s’e kuptoj pse kanë qëndruar kaq gjatë në burg, kjo më shqetëson”, tha ai.

Sipas Rubinit, kjo s’ka të bëjë me shtetin e së drejtës dhe, sipas tij, Madeleine Albright nuk ka pasur këtë në mendje kur ka formuar Tribunalin e Hagës për ish-Jugosllavinë.

“Kjo ka qenë e gabuar, kjo nuk është drejtësi”, shtoi ai.

“Mua kjo më është dukur si fajësim politik, për shkak se Hashim Thaçi ka qenë udhëheqës i UÇK-së”.

| Radio Evropa e Lirë