Connect with us

Kosovë

BE-ja pret fokus për targat, Asociacionin dhe marrëveshjen gjithëpërfshirëse

Published

on

Pas arritjes së pajtimit ndërmjet Prishtinës dhe Beogradit për përdorimin e dokumenteve të identitetit për kalimin e kufirit mes Kosovës dhe Serbisë, fokusi, sipas burimeve diplomatike në Bruksel, pritet të jetë në vazhdimin e përpjekjeve për çështje të tjera – disa prej të cilave konsiderohen si urgjente.

Në Bashkimin Evropian besojnë se arritja e kompromisit për dokumente, për të cilin njoftoi përfaqësuesi i lartë për Politikë të Jashtme dhe Siguri i BE-së, Josep Borrell, të shtunën, do të ndihmojë shumë për t’i ulur tensionet midis Kosovës dhe Serbisë dhe për të shmangur përshkallëzimin e situatës.

Takimi i fundit në kuadër të dialogut, ku Kosova dhe Serbia kishin diskutuar për dokumentet për targat serbe, por nuk kishin arritur marrëveshje. Bruksel, 18 gusht 2022.

Ky sukses, nga diplomatët në BE, cilësohet edhe si dëshmi se kur veprojnë së bashku BE-ja dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, arritja e qëllimeve është më e lehtë.

Por, rikujtojnë diplomatët në Bruksel, mbeten edhe disa çështje të tjera që duhen zgjidhur, e për të cilat palët janë shumë larg në qëndrime.

Çështje urgjente vazhdon të konsiderohet ajo e targave të veturave. Në BE pohojnë se angazhimi aktiv do të vazhdojë, me qëllim të arritjes së një kompromisi edhe rreth kësaj teme. Kjo çështje, thonë diplomatët në Bruksel, ka potencial për të krijuar tensione në terren.

Qeveria e Kosovës ka marrë vendim që të gjithë shoferët në Kosovë, që vozisin makina me targa të lëshuara nga Serbia, t’i zëvendësojnë ato me targa RKS – Republika e Kosovës.

Qeveria, po ashtu, pati vendosur që të gjithë qytetarët serbë që hyjnë në Kosovë, të pajisjen me një dokument të veçantë, të lëshuar nga autoritetet kosovare. Serbia, me vite, ka vepruar ngjashëm me shtetasit e Kosovës që kanë hyrë në territorin e saj.

Ka qenë e paraparë që këto dy vendime të hynin në fuqi më 1 gusht, por, për shkak të rebelimit të disa serbëve në veri të Kosovës dhe me sugjerimin e bashkësisë ndërkombëtare, Qeveria e Kosovës e ka shtyrë zbatimin e tyre për 1 shtator.

Tani që çështja e dokumenteve për hyrje/dalje është zgjidhur, mbetet ajo e targave që pritet të zbatohet nga fillimi i muajit të ardhshëm.

Burimet evropiane thonë se do të ishte mirë që të shfrytëzohej “atmosfera e krijuar me pajtimin për dokumentet” që të arrihen përparime edhe në temat tjera.

Tashmë, konfirmojnë burimet në BE, ka pajtim të plotë për nënshkrimin e një deklarate të përbashkët për çështjen e të zhdukurve nga koha e luftës së viteve 1998/99.

Kjo ishte e gatshme edhe për takimin e fundit midis kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, dhe presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq, që u mbajt më 18 gusht. Por, siç thuhet, ajo mbeti nën hijen e tensioneve për dy temat tjera – atë të targave dhe të dokumenteve.

Në BE, po ashtu, besojnë që tani do të implementohet edhe udhërrëfyesi për zbatimin e marrëveshjes për energjinë. “Përparimi në zbatimin e kësaj marrëveshjeje do të ndihmonte edhe më shumë përmirësimin e atmosferës në dialog”, thonë në BE.

Kosova dhe Serbia kanë nisur dialogun për normalizimin e marrëdhënieve qysh në vitin 2011, duke arritur dhjetëra marrëveshje. Megjithatë, zbatimi i tyre në terren lë për të dëshiruar.

Në BE thonë se janë edhe dy tema, për të cilat duan që të nisin bisedimet, ndërkohë që Kosova dhe Serbia kanë qëndrime krejt të kundërta.

Njëra është ajo e krijimit të Asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë. Këtë e kërkon Serbia, duke pasur edhe mbështetjen e BE-së dhe mirëkuptimin e SHBA-së.

Por, problem mbetet refuzimi i Qeverisë së Kosovës që të diskutohet për të dhe refuzimi i Serbisë që Asociacioni të krijohet sipas vendimeve të Gjykatës Kushtetuese të Kosovës.

 “Të shohim së pari propozime konkrete nga Kosova për formimin e tij [Asociacionit]. E, atëherë do të shohim se cilat mund të jenë implikimet ligjore”, ka thënë një burim i BE-së kur është pyetur se a është edhe qëndrim i BE-së, sikur i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, që Asociacioni duhet të jetë në përputhje me ligjet dhe Kushtetutën e Kosovës.

Çështja tjetër që BE-ja dhe SHBA-ja dëshirojnë ta shohin është “angazhimi konkret, konstruktiv dhe dinamik i palëve” për marrëveshjen gjithëpërfshirëse, e cila është edhe synimi kryesor i dialogut. Por, palët e shohin ndryshe edhe këtë.

Kosova, Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe shumë shtete të BE-së që e kanë njohur Kosovën si shtet, thonë se baza e kësaj marrëveshjeje duhet të jetë njohja e ndërsjellë midis Kosovës dhe Serbisë – si dy shtete sovrane. Por, Serbia vazhdon të thotë se nuk dëshiron të bisedojë për njohjen e Kosovës.

Në BE presin që tash, për të gjitha këto tema, të ketë dialog konstruktiv dhe që, me gjithë mospajtimet, liderët të takohen rregullisht, së paku një herë në muaj.

Burimet e BE-së thonë se kryeministri Kurti dhe presidenti Vuçiq, gjatë takimit të fundit në Bruksel, kanë shprehur gatishmërinë e tyre për t’u takuar rregullisht./REL

Continue Reading
Click to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Kosovë

Policia: Xhandarmëria serbe dyshohet se ka plagosur dhe rrëmbyer një serb në Leposaviq

Published

on

Policia e Kosovës tha se më 1 nëntor ka pranuar informacion se në zonën e Leposaviqit, një shtetas i Kosovës, i nacionalitetit serb, dyshohet se është plagosur dhe është rrëmbyer brenda territorit të Kosovës, nga xhandarmëria serbe.

“Vendi i ngjarjes ku raportohet se ka ndodhur rasti dyshohet se gjendet brenda territorit të Republikës së Kosovës, pra brenda hapësirës [siç quhet pika zero -0-], në afërsi të zonës së Leposaviqit, në mes të Republikës së Kosovës dhe Serbisë, ku për këtë Policia e Kosovës ka njoftuar dhe ka bashkëpunuar me KFOR-in, si përgjegjëse për zonën/brezin kufitar”, tha Policia e Kosovës përmes një njoftimi më 3 nëntor.

Radio Evropa e Lirë ka kërkuar më shumë informacione nga misioni paqeruajtës i NATO-s në Kosovë, KFOR, për këtë rast dhe është në pritje të përgjigjes.

Policia tha se viktima, i identifikuar me inicialet M.V., sipas dëshmitarëve është dërguar me një autoambulancë në drejtim të qytetit të Nishit në Serbi.

Policia tha se ka intervistuar dëshmitarët okularë dhe përmes tyre ka siguruar informacionet se “persona të maskuar kishin hyrë në territorin e Kosovës, duke e plagosur dhe rrëmbyer viktimën, të cilët pastaj e kishin dërguar në territorin e Serbisë”.

Rasti, sipas njoftimit, është iniciuar në organet e drejtësisë në Kosovë.

Leposaviqi është një nga katër komunat në veri të Kosovës, ku shumica e popullatës janë serbë.

Kjo komunë gjendet në brezin kufitar mes Kosovës dhe Serbisë. Misioni paqeruajtës i NATO-s në Kosovë, KFOR, është reaguesi i tretë i sigurisë në vend, pas Policisë dhe misionit të Bashkimit Evropian për sundim të ligjit, EULEX.

KFOR-i, veç tjerash, është përgjegjës për sigurinë në vijën kufitare mes Kosovës dhe Serbisë.

Kjo nuk është hera e parë që autoritetet e Kosovës akuzojnë xhandarmërinë serbe se hyn në territorin e shtetit. Në mars të vitit 2012, dy policë të Kosovës ishin arrestuar në fshatin Dumnicë të Podujevës. Pas 48 orësh ata ishin liruar.

Ndërkaq, më 2023 tre pjesëtarë të Policisë së Kosovës ishin arrestuar.

Sipas autoriteteve në Beograd, ata u kapën më shumë se një kilometër thellë në territorin serb, ndërsa zyrtarët në Prishtinë thanë se ata u rrëmbyen në Kosovë, gjatë një patrullimi kufitar.

Edhe banorët e fshatit Karaçevë në Komunën e Kamenicës – pjesa lindore e Kosovës – që nga përfundimi i luftës kanë reaguar vazhdimisht për, siç kanë thënë, futjen e xhandarmërisë serbe në territorin e Kosovës.

| Radio Evropa e Lirë

Continue Reading

Kosovë

Nga sot nis zyrtarisht fushata zgjedhore për  balotazh

Published

on

Fushata zgjedhore për garën e balotazhit, zyrtarisht fillon nga sot, 3 nëntor, dhe do të zgjasë 6 ditë deri në hapjen e vendvotimeve më 9 nëntor.

Balotazhi do të zhvillohet në 18 nga 38 komuna. Votuesit do të mund të zgjedhin kryetarin e ri të komunës në Prishtinë, Prizren, Pejë, Gjilan, Gjakovë, Mitrovicë e Jugut, Fushë-Kosovë, Vushtrri, Suharekë, Rahovec, Klinë, Dragash, Kaçanik, Viti, Obiliq, Mamushë, Junik dhe Kllokot.

“Sipas Ligjit për Zgjedhjet e Përgjithshme, i miratuar në vitin 2023, fushata përfundon me hapjen e Qendrave të Votimit në ditën e zgjedhjeve. Kështu, njësoj si në zgjedhjet e mbajtura në më 12 tetor, dita e shtunë nuk është ditë heshtjeje zgjedhore”, ka thënë zëdhënësi i KQZ-së, Valmir Elezi.

Continue Reading

Kosovë

Osmani i thërret liderët e partive politike në takim të premten

Published

on

Presidentja Vjosa Osmani i ka thirrur kryetarët e partive politike në një takim të premten në mesditë, teksa Kosova vazhdon përpjekjet për formimin e një qeverie të re gati nëntë muaj pas mbajtjes së zgjedhjeve.

Bekim Kupina, këshilltari i Osmanit, tha për Radion Evropa e Lirë të enjten se takimi do të mbahet nesër në orën 12:00.

Osmani pritej t’i ftonte ata për takim konsultativ, pasi i mandatuari i parë nga ajo, Albin Kurti i partisë fituese Lëvizja Vetëvendosje, dështoi t’i fitonte votat e mjaftueshme në Kuvend të dielën për ta zgjedhur qeverinë e re.

Ajo duhet ta caktojë një mandatar tjetër për formimin e qeverisë brenda 10 ditësh nga dështimi i mandatarit të parë, sipas Kushtetutës.

Megjithatë, nuk është e qartë nëse do të caktohet një mandatar i ri, për shkak të mungesës së vullnetit nga partitë për të arritur ndonjë koalicion qeverisës.

Lideri i partisë së dytë më të votuar, Partisë Demokratike të Kosovës, Memli Krasniqi, të dielën e hodhi poshtë mundësinë që të bëhet mandatar i radhës, në rast se presidentja do ta pyeste nëse e ka shumicën.

Pak ditë pasi nuk e mori mbështetjen e Kuvendit për një mandat të tretë, Kurti – i cili është kryeministër në detyrë – paralajmëroi zgjedhje të reja në dhjetor.

Ai tha se Lidhja Demokratike e Kosovës dhe Nisma nuk deshën të bashkëpunonin me të, ndërsa ai vetë nuk e donte PDK-në në bashkëqeverisje.

Ndërkohë, të martën, Kupina tha se presidentja do t’iu bëjë thirrje liderëve të partive parlamentare për kompromis politike gjatë takimit me ta, i caktuar tashmë për të premten.

“Presidentja do t’i inkurajojë partitë politike të bashkëpunojnë për ta shmangur çdo bllokadë që mund të ndikojë negativisht në mirëqenien e qytetarëve dhe në funksionimin e institucioneve të Kosovës”, tha Kupina për REL-in të martën.

Gjithashtu, presidentja do ta theksojë rëndësinë e miratimit të buxhetit të Kosovës si dhe miratimin e Planit të Rritjes së BE-së gjatë bisedimeve të ardhshme me partitë politike, shtoi Kupina.

Në prag të këtij takimi, shoqëria civile në vend i bëri thirrje presidentes t’i bashkojë partitë për ta miratuar buxhetin e ri të Kosovës.

Kosova e bëri Kuvendin e ri muaj më parë, por dështimi javën e kaluar për ta formuar një qeveri të re, ka rritur rrezikun që vendi të hyjë në vitin 2026 pa buxhet.

Eksperti i financave, Haki Shatri, tha për REL-in të martën se shteti rrezikon të falimentojë, teksa mund të mos ketë para as për paga, e as për pensione e shtesa për fëmijët në fillimvitin e ardhshëm, nëse nuk miratohet buxheti i ri.

Shatri, ish-ministri i Ekonomisë dhe Financave, shtoi se pa një qeveri të re, në janar s’do të ketë para as për ushtrinë e Policinë.

Paraliza politike ka bërë gjithashtu që Kosova të mos jenë në gjendje ta marrë asnjë qindarkë nga Plani i Rritjes i Bashkimit Evropian për Ballkanin Perëndimor, nga i cili parashihet të përfitojë mbi 880 milionë euro.

Plani i Rritjes përmban një paketë prej 6 miliardë eurosh për të përkrahur përafrimin e ekonomive të gjashtë vendeve të Ballkanit Perëndimor me standardet evropiane.

Kosova duhet ta ratifikojë në Kuvend marrëveshjen me bllokun për të qenë në gjendje të fillojë t’i pranojë të hollat.

| Radio Evropa e Lirë

Continue Reading

Trending