Komiteti Ekonomik dhe Social Evropian (EESC) është bërë institucioni i parë i Bashkimit Evropian që ka vendosur të pranojë anëtarë nga Kosova.

Sipas njoftimit, ky institucion këshillëdhënës në strukturat e BE-së, ka ftuar organizatat e shoqërisë civile në Kosovë që të aplikojnë për anëtarësim deri më 24 tetor në kuadër të Nismës së shteteve kandidate për zgjerim (ECMc), të iniciuar më 2023.

“Me këtë nismë shpresojmë të fuqizojmë projektet që nxisin dialogun civil dhe social, duke forcuar angazhimin dhe bashkëpunimin brenda komuniteteve kosovare”, thuhet në thirrjen e publikuar në ueb-faqen e këtij komuniteti.

Në shkurt të vitit 2024, EESC-ja u bë institucioni i parë i BE-së që pranoi anëtarë nga shtetet kandidate. Megjithatë, atëbotë Kosova nuk u përfshi, pasi është shteti i vetëm në rajonin e Ballkanit Perëndimor që nuk e ka statusin e vendit kandidat.

Më 2024, ky komitet pranoi si anëtar Shqipërinë, Bosnje e Hercegovinën, Gjeorgjinë, Malin e Zi, Maqedoninë e Veriut, Moldavinë, Serbinë, Turqinë dhe Ukrainën. Që të gjitha këto shtete formalisht janë vende kandidate për anëtarësim në bllokun evropian.

Nga ky komitet ishte thënë se nisma shënon një hap të rëndësishëm drejt integrimit gradual të shteteve kandidate, para se ato formalisht të anëtarësohen në BE.

Pavarësisht se Kosova nuk ka statusin e kandidates për anëtarësim në BE, sipas një përgjigjeje që ky komitet i ka dërguar Kohës, u vendos që “të hapet faza e dytë e kësaj nisme edhe për Kosovën si kandidate potenciale për anëtarësim”.

EESC-ja është pjesë integrale e BE-së. Ky komitet është themeluar më 1957 në bazë të Traktatit të Romës dhe synon të këshillojë vendimmarrësit e BE-së për t’u siguruar që organizatat dhe rrjetet e shoqërisë civile në mbarë kontinentin evropian kanë zë i përket zhvillimit të Evropës.

Organizatat e shoqërisë civile që bëhen pjesë e komitetit veprojnë si ndërmjetës mes vendimmarrësve dhe publikut.

“Qëllimi i EESC-së është që të ndihmojë që procesi i politikbërjes dhe ai legjislativ të jetë më demokratik, më efektiv dhe të reflektojë vërtetë nevojat e qytetarëve të BE-së”, thuhet në ueb-faqen e komitetit.

Komiteti ka selinë në Bruksel dhe përbëhet nga 329 anëtarë nga të gjitha 27 shtetet e BE-së. Vetëm anëtarët që vijnë nga shtetet e BE-së kanë të drejtë vote në EESC. Anëtarët vijnë nga fusha të ndryshme dhe ata përfaqësojnë shoqata punëtorësh, industri, dhoma të tregtisë, shoqata për ndërmarrjet e vogla dhe të mesme, konsumatorë, fermerë, mbrojtës të të drejtave të njeriut, e të tjerë.

Ky komitet përbëhet nga tri grupe: Grupi i Punëdhënësve, Grupi i Punëtorëve dhe Grupi i Organizatave të Shoqërisë Civile.

Ndryshe, Kosova ka aplikuar për anëtarësim në BE në dhjetor të vitit 2022. Megjithatë, ky aplikim ende nuk ka kaluar as në fazën e parë formale, atë të shqyrtimit nga Këshilli i BE-së dhe më pas dërgimit për opinion në Komisionin Evropian.

| Radio Evropa e Lirë

Në Qendrën e Numërimit dhe Rezultateve ka nisur procesi i numërimit të votave nga diaspora për zgjedhjet lokale, të cilat u realizuan përmes postës nga 17 shtatori deri më 11 tetor 2025.

Zëdhënësi i KQZ-së, Valmir Elezi, njoftoi se janë tërhequr gjithsej 33,841 pako të supozuara me fletëvotime, prej të cilave 29,636 janë aprovuar, ndërsa 3,977 janë refuzuar – kryesisht për mungesë të dëftesës së regjistrimit.

Arsyet e refuzimit janë kryesisht sepse mungon dëftesa e regjistrimit apo ndonjë dokument me të dhëna unike, që votuesi i regjistruar e pranon nga KQZ-ja, tha ai.

“Nga ky numër i përgjithshëm i pakove të supozuara me fletëvotime, nuk mund ta dijmë për momentin se sa është numri i saktë i fletëvotimeve që i takojnë zgjedhjeve për Kryetarë të Komunave dhe sa prej tyre i takojnë zgjedhjeve për Kuvende Komunale. Një votues ka pasur të drejtë të dërgojë nga një fletëvotim për secilin lloj të zgjedhjeve. Hapja e këtyre pakove/zarfeve do të bëhet nga ekipet e hapja dhe numërimi i pakove do të bëhet nga ekipet e QNR-së dhe më pas do të publikohen statistikat për çdo komunë.

Mijëra njerëz janë mbledhur në sheshin “Skenderbej”  në Tiranë, ku me thirrjen “Liri për çlirimtarët” u mbajt protesta në mbështetje të ish-eprorëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, të cilët janë duke u gjykuar për krime lufte në Hagë.

Protesta në Sheshin “Skënderbej” në Tiranë filloi me himnin kombëtar shqiptar.

Hysni Gucati, kryetar i Organizatës së Veteranëve të Luftës së UÇK-së, tha se përmes kësaj proteste, populli ka ngritur zërin për drejtësi.

“Ne sot po protestojmë për të ngritur zërin për drejtësi. Jemi këtu që të mbrojmë luftën e shenjtë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, që të mbrojmë gjakun e derdhur për liri, që të mbrojmë nderin e çlirimtarëve tanë.

UÇK-ja nuk ka nevojë të dëshmojë se ka qenë ushtri çlirimtare, këtë e ka dëshmuar historia, e kanë dëshmuar varret e dëshmorëve të kombit”, u shpreh Gucati.

Në mbështetje të protestës, fjalim mbajti edhe ish-presidenti shqiptar, Alfred Moisiu.

“Jemi mbledhur për të mbrojtur dinjitetin tonë kombëtarë, përballë padrejtësive që po u bëhet bijve më të mirë të Kosovë, çlirimtarëve që luftuan për lirinë e vendit të tyre.  Në vitin 2022, isha në Hagë, për të takuar personalisht Presidentin Thaçi, Kadri Veselin, Jakup Krasniqi e Rexhep Selimi. Aty unë e pashë që këta burra nuk ishin të frikësuar. Ata ishin të qetë e të gatshëm për të sakrifikuar. Ata nuk kanë kryer krime, por kanë bërë detyrën më të lartë që njeh historia bashkëkohore, çlirimin e Kosovës dhe mbrojtjen e popullit të vet”, tha Moisiu.

Një nga themeluesit e UÇK-së, Ali Ahmeti, kërkoi unitet mes shqiptarëve në mbrojtje të vlerave të luftës dhe të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, duke theksuar se “liria e Kosovës nuk duhet të shndërrohet në arenë për politika individuale e partiake”.

Ai u bëri thirrje forcave politike shqiptare që të shmangin përçarjet dhe të ruajnë unitetin kombëtar.

Manifestime të ngjashme kundër Gjykatës Speciale e në mbështetje të Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit, janë mbajtur në gusht në Prishtinë dhe në shtator te selia e Speciales në Holandë.

Thaçi, Veseli, Krasniqi dhe Selimi akuzohen nga Specialja për krime lufte e krime kundër njerëzimit.

Ata janë duke u mbajtur në paraburgim që nga viti 2020.